
Tłusty czwartek, pączki i ostatki okiem specjalistek z PAN-u
11 lutego 2021, 11:47Tłusty czwartek kojarzy się z pączkami. Czym różnią się współczesne pączki od tych wysmażanych kilka wieków temu? Jakie zwyczaje towarzyszyły świętowaniu końcówki karnawału? Na te pytania odpowiedziały specjalistki z Archiwum PAN w Warszawie oraz Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie.

Puchnięcie i rozciąganie
24 stycznia 2012, 06:55Bakteryjne biofilmy rozszerzają się, zajmując coraz większą powierzchnię szkliwa czy cewnika, wykorzystując do tego macierz pozakomórkową (ang. extracellular matrix, ECM). "Podkręca" ona ciśnienie osmotyczne w jego obrębie, prowadząc do pobierania z zewnątrz wody i wzrostu objętości.

Naturalne związki z jabłek wspomagają neurogenezę, mogą poprawiać funkcjonowanie mózgu
16 lutego 2021, 12:11Naturalne składniki jabłek i innych owoców stymulują wytwarzanie nowych komórek w mózgu, co może mieć znaczenie dla procesów uczenia się i zapamiętywania, informują naukowcy z australijskiego University of Queenland oraz Niemieckiego Centrum Chorób Neurodegeneracyjnych

Naprawianie serca opieczętowanym hydrożelem
30 kwietnia 2013, 11:30Inżynierowie z Brigham and Women's Hospital (BWH) uzyskali sztuczną tkankę serca, która dobrze naśladuje oryginał pod względem funkcji i właściwości mechanicznych. Podczas prac Amerykanie wykorzystali tropoelastynę, białko, z którego w ludzkim organizmie powstaje elastyna.

Zaburzamy schemat, który istnieje w ekosystemie od 66 milionów lat
22 kwietnia 2022, 09:53Naukowcy zajmujący się ekologią od kilkudziesięciu lat wiedzą, że wykres zależności rozmiarów ciała i diety u ssaków lądowych ma kształt litery U. Po lewej stronie znajdują się wielcy roślinożercy, po prawej wielcy mięsożercy, a pomiędzy nimi mniejsze ssaki wszystkożerne oraz odżywiające się bezkręgowcami. Okazuje się, że schemat ten dotyczy również innych gromad zwierząt i istnieje od milionów lat. Niestety, ludzie zaburzają ten schemat, a konsekwencji takiego działania nie znamy.

Budowanie raf przez najwcześniejsze znane szkieletowe wielokomórkowce
1 lipca 2014, 06:39Jedna z najstarszych raf świata powstała ok. 548 mln lat temu. Obecnie znajduje się na terenie Namibii (w obrębie tzw. Grupy Nama). Skonstruowały ją zwierzęta z rodzaju Cloudina, po których pozostały wapienne skamieniałości - osadzone jedne w drugich stożki.

Powrót drzew. Afrykańscy rolnicy odrzucają porady rządów i agencji pomocowych
24 lipca 2023, 13:59Afryka od dekad traci lasy. Głównie z powodu intensywnego rolnictwa, pozyskiwania drewna oraz produkcji węgla drzewnego. Jednak niedawne analizy zdjęć satelitarnych prowadzonych przy użyciu sztucznej inteligencji wykazały, że coraz więcej drzew pojawia się poza terenami leśnymi. Wiele z nich rośnie na polach indywidualnych rolników, którzy odrzucają porady agencji rządowych i pomocowych zalecające im wycinkę drzew, gdyż utrudniają uprawę ziemi. Rolnicy pozwalają drzewom odrastać. To poprawia jakość gleby, zwiększa plony, dostarcza rolnikom owoców, drewna i żywności dla zwierząt

Religijno-naukowy spór o świętą górę
28 sierpnia 2015, 06:06Mauna Kea wyrasta na 4205 metrów nad poziom morza, jest najwyższą górą na Hawajach, a licząc od jej znajdującej się pod powierzchnią oceanu podstawy, to również najwyższy szczyt na Ziemi liczących sobie ponad 10 000 metrów

Piasek ze szkła
30 sierpnia 2007, 14:49Nikt by nie pomyślał, że piasek może być dobrem deficytowym. Okazuje się, że są jednak plaże, na których go brakuje, gdyż jest stopniowo przenoszony przez wiatr i fale w głąb morza lub oceanu.

Sejsmologia zyskuje na epidemii. Zrobiło się ciszej
1 kwietnia 2020, 08:25Wiele dziedzin nauki ucierpiało w ten czy inny sposób na epidemii koronawirusa i spowodowanymi nią ograniczeniami. Jest jednak taka, która zdecydowanie może zyskać na zmniejszonej aktywności ludzi. To... sejsmologia. Specjaliści badający Ziemię donoszą o zmniejszeniu drgań w skorupie ziemskiej powodowanej przez ludzi, głównie przez transport i maszyny